Skip to main content

Histamine om gek van te worden

Herken je meerdere van de volgende symptomen; klaarwakker in bed liggen,  een zenuwachtig gevoel van binnen, een gevoelige opgeblazen buik, niesbuien na het eten, veel slijmvorming in de voorhoofdsholtes, vuurrode wangen en onrust na het eten of drinken van histaminerijke voedingsmiddelen zoals rode wijn, oude kaas, vis, of chocolade.

Een mistig hoofd, slechte concentratie, vermoeidheid dat versterkt wordt na het eten, regelmatig hoofdpijn of zelfs migraine, een down gevoel en zelfs hartkloppingen na het eten, zeer gevoelig voor geuren of geluiden en alles wat de zintuigen prikkelt. Extreem reageren op een steek van een mug of ander insect? De grote boosdoener kan histamine zijn!

We staan er niet bij stil

Onze voeding is in wezen lichaamsvijandig, we hebben enzymen nodig en vele processen in het lichaam om de voeding lichaamsvriendelijk te maken. Zonder deze processen kan de voeding ziekmakend voor ons zijn. Wanneer er veel biogene aminen, stikstofverbindingen die tal van allergische reacties kunnen geven, ontstaan worden deze met behulp van enzymen afgebroken. Meestal verloopt dit ongemerkt, wanneer je lichaam gezond is en een goede darmfunctie heeft zal je geen hinder ondervinden van deze aminen zelfs wanneer die in een overdaad via voeding binnenkomen. Dit is anders bij mensen die een zwakke constitutie en  enzymsysteem hebben, een zwakke darmfunctie of erfelijke belast zijn.

Histamine

Even kort door de bocht, histamine zit in de mestcellen en de witte bloedlichaampjes opgeslagen en wordt vrijgegeven om infecties, vreemde indringers, ziekten en verwondingen te bestrijden. Het houdt ons wakker, reguleert de hormonen, is betrokken bij de afweer, de bloedcirculatie, maagzuurproductie en vele processen meer. Histamine bevindt zich in de huid, longen, maag, lever en in kleine hoeveelheden in het hart en de hersenen. Histamine reacties zijn bij veel mensen met hooikoorts bekend, zij ondervinden wat dit teweeg kan brengen en hoe beroerd je je kan voelen zoals slijmvorming, volle holtes, mist in het hoofd, vermoeidheid, niezen en tranende ogen. Histamine komt ook voor in veel voedingsmiddelen. Door het eten van histaminerijke voedingsmiddelen of histamine vrijmakende producten verhoogt het gehalte aan vrije histamine in het lichaam. Je lichaam kan maar een bepaalde hoeveelheid histamine verdragen.

Volle emmer

Boven een bepaalde histamine grens, die bij iedereen anders ligt, ontstaan er klachten. Het lichaam zorgt ervoor dat het teveel aan histamine wordt afgebroken. Bij een histamine intolerantie loopt ‘de zogenaamde emmer met histamine over’ en ontstaan er klachten. Bij iemand met een histamine intolerantie is die emmer snel vol.

Ziek door histamine

Sommige mensen hebben instabiele mestcellen die te veel histamine afgeven of ze hebben gewoon te veel mestcellen. Anderen hebben voedselintoleranties en darmklachten waardoor het spijsverteringssysteem overgevoelig is of ze hebben allergieën waardoor er teveel mestcellen zijn. Ook kan een tekort aan dao, een histamine verlagend enzym, gemaakt in de dunne darm de oorzaak zijn. MCAS, mestcelactivatie-syndroom, hierbij worden de mestcellen te snel geactiveerd, Mastocytose, een ziekte waarbij er abnormale mestcellen worden gevormd komen steeds meer voor. Omdat beide aandoeningen nog niet zo lang vast te stellen zijn met behulp van allerlei specialistische onderzoeken is er nog veel onbekendheid met tot gevolg dat mensen  soms wel 10-20 jaar rondlopen met symptomen waarbij zij zich heel ziek voelen zonder dat er een juiste diagnose kan worden gesteld.

Toch niet gek

Dr Georgia Ede, een aan Harvard opgeleide psychiater, stelt dat voeding en histamine bij depressie en angst een grote rol spelen. Vaak worden mensen verkeerd gediagnosticeerd terwijl histamine de boosdoener is van hun depressie, nervositeit, onrust, vermoeidheid of vergeetachtigheid.

Geen allergie

Histamine intolerantie is geen voedselallergie maar een pseudo allergie omdat het immuunsysteem geen antistoffen vormt tegen een allergeen (eiwit). Er is geen wetenschappelijke onderbouwing voor histamine intolerantie en de relatie met voeding en histamine intolerantie wordt regulier niet bevestigd. Binnen de complementaire geneeskunde wordt dit wel onderkend en veel patiënten komen uiteindelijk daar terecht voor ondersteuning in de vorm van voeding en leefwijze adviezen. MCAS en mastocytose komen gelukkig wel steeds meer in de bekendheid.

Histamine en voeding

De beste manier om symptomen van een histamine intolerantie te vermijden is door goed op de voeding te letten, dit vergt veel discipline en uitproberen en is het voor iedere persoon net weer anders afhankelijk van de ernst van de histamine overgevoeligheid en de activatie van mestcellen.

Voedingsmiddelen met een hoog histamine gehalte

Spinazie, zuurkool, Parmezaanse kaas, blauw kaas, oude kaas, rode wijn, gistproducten, vis, vooral de niet verse vis, droge worst, gefermenteerde producten en rauwe melk.

Voorbeelden van voedingsmiddelen met een laag histamine gehalte

Jonge kaas, zuivelproducten, verse voedingsmiddelen, of diepgevroren vis, vers vlees, eigeel, verse vruchten en verse groenten met uitzonderingen, brood en pasta.

 Stoffen die de vrijstelling van histamine stimuleren zijn

Citrusvruchten, schaaldieren, aardbeien, chocolade, noten, bonen, tomaten, sulfieten, nitrieten, keukenkruiden. Alle kunstmatige toevoegingen zoals nitriet, sulfiet, glutamaten, benzoaat en kleurstoffen.

Stoffen die de werking van het DAO enzym verstoren

Alcohol en cafeïne houdende dranken.

Belangrijke vuistregel: hoe ouder, hoe meer histamine!

Drempelwaarde; pas bij een bepaalde hoeveelheid histamine komen er klachten en dit is zeer individueel en verschilt nogal. Ook kan dit verschillen per situatie, wanneer er geen stress is zoals in de vakantie voelen mensen zich vaak relaxter en hebben zij minder klachten ondanks dat ze beperkt histaminerijke voeding nemen. Op internet zijn vele voedingsmiddelen lijsten te vinden die elkaar nogal eens tegenspreken omdat het zo verschillende per persoon kan zijn hoe iemand reageert en omdat de wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt.

Nog ingewikkelder

Niet alleen voeding is histamine verhogend ook intensief sporten, stress, te hoge werkdruk, te kort aan slaap, oververmoeidheid, bepaalde huidverzorgingsproducten, heet douchen, hete sauna, warm weer, bepaalde medicijnen en vele andere factoren.

In mijn praktijk als therapeut

Binnen mijn praktijk behandel en adviseer ik regelmatig mensen met voedselintoleranties temeer omdat bij mij na de overgang door hormonale veranderingen diverse voedselintoleranties en MCAS zijn ontstaan. Ik heb diverse scholingen gevolgd op dit gebied waarbij ik nog steeds merk dat er heel weinig bekend is over MCAS en histamine overgevoeligheid en hoe deze te behandelen. Bij voedselintoleranties in mijn praktijk maak ik gebruik van de zelfzorgprogramma’s van het allergieplatform, deze worden door de zorgverzekeringen vergoedt. Daarnaast adviseer ik een voedseldagboek om de klachten goed in kaart te brengen en zo de oorzaak te achterhalen. Acupunctuur en stress verlichtende oefeningen zijn binnen de behandelingen een ondersteuning.

Tot slot

De meeste mensen met een histamine intolerantie hebben een lange weg te gaan en vaak al een lange tijd met gezondheidsklachten en onbegrip achter de rug.  Bij mij in de praktijk worden de klachten serieus genomen en samen met de persoon gekeken naar de mogelijkheden om het leven weer zo goed mogelijk op de rit te krijgen met de intoleranties.

Auteur Gonnie van de Lang
https:/www.vandelang.nl